Sivas Yaşamından Kesitler

Yaşamın Kıyısından

İnsanı hayvandan ayıran iki -ya da son olarak oyunun katılması ile üç- temel özellikten biri olarak araç gereç yapma gösterilir. Bu üç özellik şöyle sıralanır. Darvin, "aygıt yapan insan" (Homo Faber), Freud,  "düşünen insan" (Homo Sapiens) ve Huizinga "oyuncu insan" (Homo Ludens) özelliklerini İnsanı hayvandan ayıran ana özellik olarak tanımlar.

İnsanın doğada yaşamını sürdürme savaşında araç yapımı başat etkinliklerden biridir. Taş devrinden günümüze insanoğlu işi ve yaşamı kolaylaştırmak için sürekli araç gereç üretmiştir. İnsanın başka insanlara karşı üstünlüğü de araç yapımından ve bu aracı kullanma becerisinden gelir.

Eşyanın önemi insanlığın bir parçası olmasına dayanır. İnsanla birlikte kullanılabilirlik süresince yaşar. Hızlı bir değişim çağında araç gereçler çabucak değişir. Pahalı araç gereçler birkaç yıla varmadan işlevsiz kalıp çöpe atılır. Araç gereçle birlikte bir anlamda insanlığın geçmişi de yıpranır. Eski yaşantının izleri silinir.

Geçmişi anımsamak ve anmak o günün ortamında olası olur. Bu bakımdan geçmişin kullanım eşyalarını bilmek bir tarihçi, bir sanatçı için büyük önem taşır. Bir sanat ürününde yanlış bir eşya kullanımı ürünün değerini bir anda düşürür. Kimi roman, filim gibi sanat ürünü döneminin aksesuarını yanlış kullandığı için eleştirilir. . Söz gelimi Elif Şafak’ın "Aşk" romanında "domates salçası" kullanması, Mevlana döneminde domates Anadolu'ya girmediği için eleştirilmesine neden olur.

Günümüz gençlerinin çoğu yakın geçmişte Sivas halkının kullandığı birtakım eşyanın ya adını duymamıştır, ya da hiç görmemiştir. İşte yaşamın kıyısında kalan bu anıları canlandırmak istemiş Sivas'ta yayımlanan Hayat Ağacı Dergisi. Yaşlı yaşam ağacından dökülen sarı yaprakları da tanıtmayı dilemiş. Bu kapsamda bir yazı da benden istedi. Bir anda çocukluğum, ilk gençlik yıllarımdaki yaşantım canlandı gözlerimde. Belleğimde kalan eşyalarla bu sayıya katkıda bulunmak istedim.

Köyü Kente Taşıyan Heybe

Köylünün en işlevsel eşya taşıma aracı heybeydi. İple dokunan, kilim yad da halı heybeler kolay kullanımla taşıma aracıydı. Her tür eşya yanında tahıl, kuru yemiş yerleştirilebilirdi. Genellikle iki gözlü olur, omuza ya da binek hayvanının üzerine atılarak taşınırdı. Tek gözlü, yana asılarak kullanılan küçük heybeler de vardı. Bunlar altmışlı yılların başlarında bir ara İstanbul sosyetesinde moda oldu. Anadolu’da ne kadar küçük heybe İstanbul esnafınca alınıp lüks mağazalarda satıldı.

Bir de aynı yıllarda Şair Şemsi Belli’nin Ankara radyosunda yaptığı Kırk Gözlü Heybe adlı program vardı. Anadolu‘dan yerel türkülere ve öykülere yer verilen izlence çok beğenilir, sevilerek dinlenirdi. Şemsi Belli programını bir çalgı eşliğinde „Kırk Gözlü Heybe, bir gözünde saz, bir gözünde söz, otuz sekiz gözünde otuz sekiz memleket havası“ tümcesi ile açardı.

Fayton

Kent içi ulaşımda en önemli araç faytondu. Günümüzde nostaljik bir özlemle andığımız fayton 1970’lere değin Sivas kent ulaşımında yerini korudu. Yılmaz Güney’in 1970’te Adana’da çevirdiği ünlü filmi Umut’ta faytoncu Cabbar’ın yaşamı anlatılıyordu. Filim Adana tren garı önünde müşteri bekleye sıra sıra fayton görüntüleri ile başlıyordu. Şimdilerde taksilerin doldurduğu Adana istasyon meydanını o yıllarda faytonlar süslüyordu. 1970'lerde fayton Adana’da da yaşamını sürdürüyordu.

Sivas yaşamında kabadayılar, zenginler, gösteriş düşkünü gençler, rahatça yaya gidilebilecek yerlere bile faytonla gidip hava atarlardı. Hele kabadayıların yaşamında faytonların ayrı bir yeri vardı. En gösterişli faytonları seçerlerdi. Onların bindikleri özel faytonlar olurdu. O faytonlara dostlarını yanlarına alıp sinemaların localarına kurulurlardı. 
Düğünlerde faytonlar kiralanır, topluca şehir içinde turlar atılırdı. Çocuklar faytonların arkasına tutunup binerek eğlenmeyi severlerdi. Başka çocuklar bu asalak binişi „yağlı, yağlı“ sözleri ile faytoncuya söylerler, faytoncu kamçıyı faytonun arkasına sallayarak çocuğu kovalardı.

Altmışlı yıllarda taksiler girmeye başladı bu piyasaya. Taksi ücreti daha pahalı olduğu için, müşteri daha havalı oluyordu. Önce bir iki derken sayları artıyordu. Düğünlerde faytonların yerini alıyorlardı. Düğüne gidenler taksilere biniyor, kent içinde tur atıyorlardı. 1975’te Sivas’a döndüğümde hiç fayton göremeyince şaşırdım. Taksi, tümüyle faytonun yerini almıştı.

Adı belli faytoncular arasında en ünlüsü Kabadayı lakaplı Tahsin Balkara vardı. Kabadayı yapılı gösterişli bir adamdı. Atları bakımlı, faytonu temiz şıktı. Müşterilerine güven veren görünümü vardı. Sivas içinde olup bitenlerin çoğuna ya tanık olur, ya da duyardı. Sivas Kabadayıları kitabını hazırlarken sıcak çermikte Kabadayı Çolak Cahit’in anılarını dinlemek üzerinde gittiğimde karşılaşmıştım son kez. Anılarını anlattı. Eski günlerin özlemi içinde yaşıyordu. Kızılbaşoğlu Yadigar’ın öldürülüşü, Lalığın oğlu Selahattin’in yaşamı üzerine pek çok bilgiyi ondan edinmiştim.

Tahta Fırçası

Yetmişli yıllara değin Sivas sokaklarını çoğunluğu tek kat ya da düz ayak ahşap evler kuşatırdı. Evlerin tabanı tahta döşeliydi. Ahşap tabanlar belli aralıklarla tahta fırçası ile fırçalanır, temizlenirdi. Bu iş için kullanılan tahta fırçaları 5-6 cm eninde, 12-15 cm uzunluğunda dikdörtgen tahtaya geçirilmiş süpürge otu sapından oluşurdu. Tabanları temizlerken sert süpürge otu, iyiden iyiye tahtaları yontup yıpratırdı. Ama ev kadınları bu yıpratmaya aldırmadan tahtaları fırçalar, hamaratlıklarını göstermek isterlerdi.

Maltıs

Soğuk aylarda ısınmak, çay çorba kaynatmak için maltıs kullanılırdı.

Maltıs, saçtan yapılan 60-70 cmlik dikdörtgen ya da kare  biçiminde seyyar ocaktı. Maltısı yakmak için alta çıra, ince tahtalar, üzerine kok kömürü konurdu. Altta sacın zeminle temas etmemesi için dört ayağı bulunan ocak evin bahçesinde yakılır, kömürün alevi söndükten sonra içeri alınırdı. Bununla küçük odalar ısınır, sabah kahvaltıları hazırlanırdı. Alevi geçmeden içeri alındığında zehirlenmelere ve ölümlere neden olurdu.

Sivas sabahlarında kapı önlerinde tüten maltıslarla Ahmet Muhip Dranas’ın Fahriye Abla şirindeki görüntüler yaşanırdı.

Sakatat Arabası

Sivas halkı arasında köklü bir sakatat yeme zevki vardı. Günümüzde de süren bu zevk, o zamanlar daha çok evlerde yapılan yemek türüydü. Kepçeli’de toprak zemine gömülmüş, birbirine yaslanmış üç dört kelle fırını bulunurdu. (1990 larda daha modern konumda Akın kellecisini görüntülemiştim). Bunlar sabahın erken saatlerinde esnafa ve kente gelen köylülere hizmet verirdi.

Bunun yanında evlerde de sakatat yemeği yapılırdı. Ütülmüş davar ayakları „davar paçaları var, davar, davar“ diye satılırdı. Bir de çiğ işkembe satan arabalar vardı. Kimi elle sürülen, kimi atla çekilen bu arabaların içi, çinko metalle döşeli olurdu. Çinko üzerine atılmış işkembeler sokak sokak dolaştırılarak satılırdı. Altmışlı yıllarda bir Amerikan turist, at arabasının çektiği sakatata arabasını özenle görüntülemişti.

Kadayıf Kıyma Tezgahı

Kadayıf yapmak için yaprak inceliğindeki yufkalar evlerde ev kadınlarınca yapılır, bunlar mahalleye çağrılan kıyma ustalarınca dilimlenirdi. Usta dürüm biçimine getirdiği yufkaları tezgahın oluğuna sokar, büyük bir ustalıkla kıyardı. Kadayıf kıyma tezgahı ekmek dilimleme aracını andıran bir eşyaydı.

Gaz Lambası

Hala evlerde, kıyıda köşede acil durumlar için saklanan gaz lambaları hemen her evde bulunan vazgeçilmez aydınlatma aracıydı. Ev hanımları şişesine çoğunluk dantel örgü kılıf yapar, gündüzleri evin güvenli bir köşesinde korurlardı. İnce camdan oluşan şişesi sık sık kırılır kullanıcıya masraf açardı. O yıllarda Sivas’ın büyük bölümünde elektrik bulunmadığı için mahalle bakkallarında bu aydınlatma aracının parçaları da satılırdı. Fitil, cam, hatta petrol.

Şinanay

En ilkel aydınlatma aracı şinanay ya da fiske adı verilen eşyaydı. Huni biçiminde bir deposu ve bir basit fitilden oluşurdu. Deposuna petrol doldurulur böylece yanar, çevre aydınlanırdı. Eski çağların çıra ile aydınlatmanın biraz gelişmiş biçimiydi. Yalnız küçük yerleri aydınlatır ve çok is çıkarırdı.

Gaz Ocağı

Gaz ocağı petrolle işleyen pişirme ve kaynatma aracıydı. Sarı renkte, üzerinde alev veren başı olan bir araçtı. İlkel ocaktan, ardından gaz ocağına geçiş büyük bir evrim gibi olmuştu. Yarım saati aşan kaynama süresini on dakikalık bir zamana indirmişti. Evlerde bu ocakla hızla konuk ağırlanabiliyordu. Ocağı yakmak için alev musluğunun ispirto ile ısıtılması gerekiyordu. Kaynama sonucu taşmalarda sönmesi, yeniden yakılması zaman alan zahmetli işlerdi. Yine de dönem için büyük kolaylıktı.  Kentin lüks mağazalarının vitrinini süslüyordu. Her yeni üründe olduğu gibi önceleri pahalıydı. Önce zengin evlerin mutfağına girdi. Giderek taksitle satışlar başladı ve fiatlar düştü. Kentin varoşlarına değin her evin mutfağında yerini aldı.

Hallaç

Çorap kazak türünden tüm giysiler evlerde örülürdü. Bu gibi giysilerin örülmesine yarayacak iplikler için yünün tel tel olması gerekirdi. Yünü atma denen bu işlemi hallaçlar yaparlardı. Yün atma salt eğirme ipi yapımı için değildi, Yün yatakların da belli sürelerle yıkanıp atılması gerekirdi. Halaç kirişi, topuzu ile gelerek saatlerce sabırla yün ayıklardı.

Sonra bir gün yeni makinenin çıktığı duyuldu. Kocaman saç silindir üzerine çivilerden oluşan tezgahta silindir döndükçe yün, tel tel ayrılıyordu. Bir anda hallaç mesleği tarihe karıştı. Şimdi hallaç tezgahı, kıyıda köşede bulunur mu, bilinmez.

İğ-Kirman

Yün eğirmek için iki araç vardı. Bunlardan biri ve basit olanı iğdi. Bir uzun düz tahta çubuk, bir topuzdan oluşurdu. Elle baldıra doğru vücut kesimine sürülerek hızlandırılır, yün bükülüp ipliğe dönüştürülürdü.

Çıkrık

Yün eğirmede gelişmiş tezgah çıkrıktı. Çıkrık davul büyüklüğünde bir tahta tekerlek ve elle çevirme kolundan oluşurdu. Davula benzer bir silindir elle döndürülür, yünün bükülmesi sağlanırdı. İğe oranla çok daha hızla iş yapan verimli bir araçtı.

Mahalle Fırını

Kentin büyük bölümü köye bağımlı bir yaşam sürerdi. Çarşıdan ekmek alınmaz, evde yapılırdı. Bunun için haftada bir yapılan hamurun mahalle fırınında topluca pişirilmesi gerekirdi. Böyle bir yaşam dar gelirli varoşlar için çok kazançlı olurdu. Ekmek pişirmek için kentin arka mahallelerinde çok sayıda fırın bulunurdu. Bunların büyük bir bölümü ücretliydi. Pişirilen ekmek sayısına göre belli bir ücret alınırdı. Az sayıda mahalle fırını ise ücretsizdi. Pişiren kimse yakacağını kendi getiri, kendi eliyle pişir, fırın sahibine bir pide ekmeği verirdi.

Kazancılar çevresindeki üç mahalle fırınını anımsıyorum. Namık Kemal İlkokulu çevresindeki bu fırınlara çocukluğumda çok hamur götürüp ekmek getirdim. Yiğitlere açılan köşede yer alan Tikveşlerin ahşap konağın altında Kanbur’un fırını vardı. Yüz yüzeyken Hacı Emmi diye anılan Kanbur uzun yıllar bu fırını çalıştırdı. 1980’lerde onu kent merkezinde bir caminin tuvaletini bekler gördüm. Beni tanıdı ve eski bir dostuyla karşılaşmış gibi sevindi. „Sen nerelerde kaldın? Yıllardır göremiyorum“ diye sordu. Ben de ona fırının ne durumda olduğunu sordum. Tirkeşlerin konakla birlikte yıkılıp yok oldu, şimdi yerinde bir beton apartman var“ diye anlatı.

Destan Geleneği ve Destancı

Destan türü yüzyıllar öncesine göçebelik dönemine uzanan toplumsal bellektir. Terim olarak Farsça kökenli “destan” ya da özgün söylenişi ile “dastan” sözünden gelir ve “şiirsel öykü” olarak tanımlanır. Tarihin en eski yazınsal türüdür. Roman, öykü, oyun gibi yazınsal türler ondan türer ama destan yaşatan, destan geleneğini sürdüren bir ortamdır. Ortam ve koşulların yarattığı sözlü yazın türüdür. Uzam bozkırlardır, belirleyici koşul ise toplum genelinde okuryazarlığın en az düzeyde olması gelir. Şiirle söylenmesi kolayca bellekte tutulmasına ve gerektiğinde ezgi ile söylenmesine dayanır.

Destan yaratma koşullarını bağrında yaşatan Sivas’ta köklü bir destan geleneği vardır. Sivas bozkırın göbeğinde umarsızlıklar içinde bulunur. Bozkırın yokluğunu ve acısını bağrında yaşatır.

Bu gelenek elli yıl öncelerine değin kendini yenileyerek yaşar. Önceleri daha çok canlandırma ve yorumlama ile birlikte uygulanan destan okuma, 1960’larda yerini ses bandından okumaya bırakır. Açıklama kesitleri azalır. Çağdaş iletişim araçlarının yayılıp köyleri ve kırsal kesimleri de kapsaması ile yavaşça silinip yiter.

Destan Konusu

Çok renklidir destan konuları. Belirleyici yanı yaşanmış güncel olaylardan kaynaklanır olmasıdır. Olaylar çoğunluk yaşanan acı olaylara dayanır. Büyük kazalar, ortak toplumsal acılar destan konuları içinde önemli yer tutar. Daha geniş çevreyi kuşatan destanlar, ulusal konularladır. Dumlupınar vapurunun batışı, büyük depremler, yangınlar bu türden olayları anlatan destanlardır. Babamın Eczanesi adlı anı kitabında Akın Çubukçu en son gördüğü destanın Adnan Menderes Destanı olduğunu söyler.

Sivas çapında en etkin destanlardan biri 1966 Eylülünde Kayseri’de yaşanan futbol maçında çıkan olaylarda öldürülen Sivaslılar için yazılan destandır. Destan “Kanlı Kayseri’de Kalleşçe Öldürülen Yiğidoların Acılı Destanı” adını taşır. Sokak aralarında megafonla okunarak 15 kuruşa satılır.

Geçmişte daha çok tarihsel olayları anlatan destan, günümüze doğru uzanırken, toplum yaşamından ilgi çekecek her türlü olayı, konu edinip işler. Akın Çubukçu bu türden kendini en çok güldüren Aşık Feryadi’nin Berber Destanı olduğunu söyler ve belleğinde kalan iki dörtlüğü verir:

Bir berbere geldim tıraş olmaya

Gönülsüz, gönülsüz geliyor usta

Canı cavrayarak tıraş eder mi

Parasız olduğumu biliyor usta

Hele bakın şu berberin işine

Yara açtı Feryadi’nin başına

Ben söylerim onun gider hoşuna

Kendi arsız arsız gülüyor usta

Bu türden sayısız konuda destanla bu satırların yazarı da karşılaşmıştır. Söz gelimi iki evliliğin sıkıntılarını anlatan “Yandım iki avrat elinden” adlı bir destanı destancılar uygun bir alanda okur, halk anlatılan olayları gülücüklerle dinlerdi. İnsanın ölümlü olduğunu bu yüzden nefsine uyup günah işlememeyi öğütleyen Nasihat Destanı vardı. “Sigara içmezsem beğenmez kızlar, çektim sigarayı yüreğim sızlar” diye okunan “Sigara içen gencin” destanı gençler arasında beğeni bulurdu..

Bütün destanlar halk ruhunu, yaşantısını, anlayışını yansıtan kesitler içerirdi.

Bu günlük olaylar yanında, Sivas destan piyasasında asker destanları önemli bir yer tutardı. Sivas’ta bulunan acemi birliği ve alay yüzünden geniş bir asker topluluğu vardı. Destancılar bunların duygularını yazıp pazarlardı. Baba ocağından ayrılan genç adamın yalnızlığını ve özlemlerini dile getirdikleri destanları hafta sonu izni ile çarşıya inen askerlere müziği ile okur, arada yaptıkları yorumlarla askerleri duygulandırırlardı. Bunlar askerlerin yoğun ilgisini çekerdi. Destancı yanık sesi ile askerlerin duygularını kaşır. Bir iki askerde bir iki damla gözyaşı damlası gördüğünde başarısı ile övünür. Asker kimileyin destanı okuduktan sonra katlayıp kendini bekleyenlere gönderir.

Küçük çaplı olaylar da destanlarda işlenir. Kimisi sıradan cinayetler, günlük olaylardır. 1959 yılı Nisanından öldürülen Kabadayı Yadigar’ın destanı bu türün özgün örneklerinden biridir. Aylarca taş plaklarda bu destanın ezgisi yankılandı:

Yolumun üstüne pusu kurdular

Üç kardeş bir olup beni vurdular

Biricik yavrumu yetim kodular

Yadigâr'ım sana nasıl kıydılar

Kime ne ettim de giydin alları

Yakın iken ırak ettin yolları

Başıma getirdin türlü halları

Yadigarım yaşar mıydı bunları

Kızılırmak gibi akıyor kanım

Dostlar, dizlerimde yoktur dermanım

Artık bu dünyadan geçti kervanım

Mezarım üstüne yazın fermanım

Doktor Kızıldeli yaram bağlıyor

Bu dert yüreğimi yakıp dağlıyor

Eşim dostum toplanmış ağlaşıyor

Yusuf oğlu Ali coşup çağlıyor

O yıllarda ardından destan söylenenler çok çeşitli olurdu. Kimileri Sivas yöresinde adı duyulmuş, kimileri ulusal düzeyde ünlenmiş kişiler için destanlar yazılır, satılırdı. Küçük çaplı bireysel acıları yansıtan destan konuları da halk arasında ilgi uyandırırdı. Ulusal çapta adı duyulmuş ilk Türk banka soyguncusu Necdet Elmas’a da destan yazıldı, Kan davası nedeniyle idama giden Sivas’ın Kalın köyünden Kalınlı Bekir’e de. Bu tür konularda yazılar destanlar günümüzdeki ucuz romanları andırırdı. Halk arasında kısa süre ilgi uyandırır, sonra unutulur giderdi.

Buna karşı değişmeyen dinsel konular vardır. Bunlar dinsel olayları anlatan öykülerdi. Musa peygambere vahiy yolu ile peygamberlik inmesi Musa Tur Dağında Koyun Güderken destanında öykülenirdi. Alevilerin en çok ilgi gösterdikleri Kerbela olayını anlatan destanlardı. O yıllarda büyük çoğunluğu varoşlarda ve köylerde yaşayan Aleviler belli ürkeklikle bu destanları alır, dörde katlar, elde edilmez bir servetmiş gibi şapkalarının içine saklarlardı.

İşlev

Destan söyleme ve okuma Sivas halk yaşamının bir kimliğiydi. Böylesine derinden Sivas halk yaşamını kuşatması belki de kentin yerleştiği topraklara dayanıyordu. Destan bir anlamda bozkırın çığlığıydı. Halk acısını destanda buluyor, destanla acısını soğutuyordu. Bunun bir halk belleği, toplumsal bellekti. Olayları destanlarla öğreniyor, nedeni niçini konusunda bilgileniyor, yorumluyordu. Durgun bir suya atılan taş gibi yankıları dalga dalga uzaklara yayılıyordu. Zamanla bu çığlık ortak bilince dönüşürdü. İnsanlar acı bir olay karşısında birleşirdi.

Pek çok olay türkülerle de anlatılırdı ama destanın türküden ayrılan yanı, türkünün acıyı yansıtması, destanınsa, öykülemesiydi.

Biçim

Destan çok sayıda dörtlüklerden oluşan hece ölçeği ile söylenmiş koşma türü şiir biçimidir. Dörtlüklerin belli bir sayısı bulunmaz. Genellikle bir A4 kağıdına sığacak oylumda söylenir. Ne fazla uzun ne de gereğinden kısa olması makbul sayılır. Dönüp dönüp okunacak rahatlıkta, okunduğunda hüzün ya da neşe paylaşılmalıdır. Kimileyin aynı kağıda arkalı önlü iki destanın basıldığı olurdu.

Pazarlama

Destan yazarı ile destan satıcısı başka kişiler olurdu. Destan yazarı bunu pazarlayıp satmayı kendisine yakıştırmazdı. Destanı yazan kişiye destan satıcısı üç beş kuruş verirse verir, vermezse o da güme giderdi. Ne şair yazar hakkını bilir, ne de satıcı buna uyardı. Söz emeğinin karşılıksız olduğu yıllardı.

Destancı basılı destanı koltuğunun altına alır, halkın kalabalık olduğu alanlarda ezgi ile seslendirmeye koyulur, bu arada destanın ne üzerine olduğunu açıklardı. Alan Sivas tren garı, İstasyon caddesi, Buğday pazarı, Sivas hali çevresi gibi halkın yoğun uğrak yerleriydi. Başına üç beş meraklı toplandığında destanını okumaya başlardı. Destancının etkileme gücüne göre giderek kalabalık artardı. Bundan sonra aralıklarla destan satar, sonra yeniden okumayı sürdürürdü.

Destan fiatı günün alım gücüne göre beş, on ya da on beş kuruş olurdu. Kimileyin üzerinde yeteri para olmayanlar destancı ile pazarlığa girer, daha ucuza alırlardı.

Destan satıcılığı genellikle ekmek kapsına katkıda bulunan ikinci bir iş olurdu. Destancının başka bir işi mesleği uğraşı olur, destancılığı biraz cep harçlığı kazanmak biraz da zevkli bir uğraş olarak yapardı. Kent esnafı sürekli ayak altında gezinen destancıları tanır. onları sokaklarda yüzü eskiyen gariban olarak görür, alaylı gülücükle çırpınışlarını izlerdi.

Destancı Ahmet

Öğrencilik yıllarımda bir destancıyı yakından tanıdım. Destancı Ahmet adıyla anılırdı. O yıllarda otuzlu yaşların başlarında evli bir adamdı.

Pirkinik caddesinin ilerilerinde tarlalara yeni yapılmaya başlayan evlerden birinde otururdu. Dolma kerpiç duvarlı evlerin kuşattığı sokaklar kışları çamurdan, yazları tozdan topraktan geçilmezdi. Uyumlu görünümde, orta boylu Ahmet lacivert takım elbise giyer, giyimine elverdiğince özen gösterirdi. Hemen her sabah Pirkinik caddesini boylu boyunca yürüyerek kent merkezine gidip gelirdi. Asıl işi devlet kurumlarından birinde kapıcılık türünden ayak işiydi. Ama memur görülmek ister ne işini ne de genç eşini kendine yakışır bulurdu. Destan okuyuculuğu ile öğünürdü. Hafta sonları destan satarken uyandırdığı ilgi ile mutlu olurdu. Ailesi, evi, işi ile barışık olmadığı her halinden belli olurdu. Kendi dünyasında kendisi ile mutlu ve barışıktı. Onu doyuran, mutlu eden destan okuyuculuğuydu.

Eşi ile gözükmekten utanırdı. Kimi sabahları kendi eli cebinde başı havalarda, eşinden on on beş adım önde, çarşıya doğru yürüdüğü olurdu. Eşinin kendisine söylediği sözleri duymazdan gelir, acımasız biçimde kafayı dikip giderdi. Eşi ile birlikte mi oldukları, yoksa eşinin zorunlu bir nedenle ardı sıra mı geldiği belli olmazdı.

Uzun süre sürdürdü destan okuyup satmayı. Sonraları çalıştığı kurumdan emekli olmuş, evini satıp Mersin’e yerleşmiş. Yaşayıp yaşamadığını bilen yok. Tanıdığım tek destancı Ahmet oldu. Soyadını bilmediğim bu destancı ile Sivas’ta destan uğraşı da bitmiş olmalı.