Halk Ozanı Gürani Doğan

Her toplumsal kesim, toplumsal olaylardan etkilenir. Anadolu tarihinde Alevilik hemen her toplumsal değişimde gündemde olmuştur. 1990' la ulaşılırken Aleviliği bir yorgun­luk sardı. Altmışlı yıllarda Alevilik düzen arayışına girmiş­ti. Kökende bu arayış Aleviliğe yabancı bir durum değildi. Yaşam ötesine uzanmak isteyen din, genelde yaşamı da dü­zeltmek ister. Ne var ki, Aleviliğin kökenindeki bu arayış ge­leneklerin erimesine de neden oldu.

Doğan Kamışlı 1956 yılında Çorum'un Sungurlu ilçesine bağlı Kamışlı köyünde doğdu. Son geleneksel Alevi âşıkla­rındandır. Çocukluk yılları, dolu dolu cemler içinde geçti. Söyleşi meclislerinin sessiz dinleyicisi olarak büyüdü. Dayısı da cemlerde sazcılık yapardı. Ondan etkilenerek küçük yaşta saz çalmaya, deyiş söylemeye heveslendi. Âşık Yarenbülbül tapşırması ile demeler yazan Bektaş Yeğioğlu yakın köylüsü olurdu. Ondan Aleviliğin incelik­lerini öğ-rendi. Dedelerin dizlerinden ayrılmıyordu. Cemlerinin ter kokan, insan ko­kan sıcaklığı içinde yoğruldu. On iki hizmeti uygulamasını öğren­di. Şah İbrahim Veli ocağının sazcıları arasına katıldı. Ve gün geldi gözünü Almaya'da dünyaya açtı. Yazgı 1975' ten sonra ekmeğini Almanya'da kazanmasını istemişti. Dortmund'da çalışmaya başladı. Değişik inançta insanlar ta­nıdı. Dünya kırk kulplu bir kazandı. Her din bir kulpundan tutmuştu. İnanca göre bu kulplardan yalnız bi­risi altındı. Ama her toplum kendi tuttuğu kul­pun altın olduğuna inanıyordu. İşte böyle bir ortam içinde Doğan kendini gizem-ciliğe verdi. Şimdi arayış içinde. Altın kolu gizemcilikte bu­lacağına ina­nıyor. Demelerine derinlik kazan­dıracak bu arayışın gücü ola­cak.

              1

Ta evelden beri böyle gelmiştir

Ariflerin hâli hâldir bilene

Kimi inkâr etmiş, kimi bilmiştir

Âşıkların sözü baldır bilene

Cahillerin iftiralar attığı

Kâmillerin bize tarif ettiği

Yıllar yılı ceddimizin gittiği

En güzel, en iyi yoldur bilene

İncedir, tatlıdır bilip gidene

İnsanlıktan muhabbetler edene

Kurban olam bardağına bâdene

SAki usul usul doldur bilene

Tatlıdır muhabbet anlayanlara

Bilmeyenler sorsun ârifanlara

Canım kurban halden bilen canlara

Bu Gürani Doğan kuldur bilene

       2

En el hak diyerek çıkıp ortaya

Kendimi hak ile doyuramadım

Periyi meleği, cini şeytanı

Güneş ile yakıp kavuramadım

Araştırdım ben de gönülde yeri

İyi olmak için kural her biri

Bir yanda ateş var, bir yanda hurü

Gönülden onları sıyıramadım

Kulak verdim kalpten gelen bu sese

Değişti benliğim düştüm hevese

"Allah benim" diye bütün herkese

Bağıra bağıra duyuramadım

Şimdi düşmüşüm ki öyle bir aşka

Herkese duyursam bu aşkı keşke

Yobazın, softanın tanrısı başka

Allahımı ondan ayıramadım

Ey Gürani Doğan keserler seni

Yüzerler derini asarlar seni

Görüyorsun ama şimdi sen seni

Seni ele karşı kayıramadım

       3

Bu ne kuvvet, bu ne kudret, bu ne tad

Işığın aşk verir bana Hünkâr'ım

Aradan yüz yıllar geçmiştir fakat

Eskidikçe güç geliyor yola Hünkâr'ım

Bir ismine dağlar aşıp gelen var

Tarifin kulları dost eder bağlar

Aşkınla âşıklar söyleyip çağlar

Şah diyerek vurur tele Hünkâr'ım

İlimden gidenler başın kaldırır

İlkelerin nice ışık yandırır

Her güvercin seni bize andırır

Konar çiçek çiçek dala Hünkâr'ım

Asıldık, kesildik, bak gene varız

İnsanız, insana saygı duyarız

Zalime düşmanız, mazluma yarız

Bilmem hâllerimiz n'ola Hünkâr'ım

Yol sürene katılmayan gelmeyen

Kalb evinden karasını silmeyen

Seni tanımayan, seni bilmeyen

Alınır mı kara çula Hünkâr'ım

Ali sensin, senden hakka yol gider

Senin aşkın sarhoş eder, mest eder

Seni sevenlerde olmuyor keder

Can gelir aşkınla kula Hünkâr'ım

Bıraktığın miras herkese yarar

Sözlerini tutan görür mü zarar

Bu Gürani Doğan kendinde arar

Niye sorsun sağa sola Hünkâr'ım